زخم بستر یا زخم فشاری
زخم بستر یا زخم فشاری یکی از مشکلات جدی و شایع در بیمارانی است که به دلایل مختلف، برای مدت طولانی بیحرکت یا بستری هستند. این زخمها میتوانند به عفونتها و عوارض جدی منجر شوند و کیفیت زندگی بیماران را به شدت کاهش دهند. در این مقاله به بررسی علل، روشهای پیشگیری و درمان زخم بستر پرداخته میشود.
علل زخم بستر
زخم بستر نتیجه فشار مداوم و طولانی مدت بر پوست و بافتهای زیرین است که باعث کاهش جریان خون به آن نواحی میشود. مهمترین عواملی که منجر به زخم بستر میشوند عبارتند از:
- فشار مستقیم: فشار مداوم و طولانی مدت بر نواحی خاصی از بدن (معمولاً نقاط استخوانی مانند پاشنه، آرنج، لگن و ستون فقرات) باعث کاهش جریان خون و در نهایت آسیب به بافتها میشود.
- اصطکاک: حرکت مکرر و اصطکاک بین پوست و سطوح مختلف (مانند تخت یا صندلی) میتواند به آسیب پوست و تشکیل زخم بستر منجر شود.
- نیروهای برشی: زمانی که پوست به سطحی چسبیده و بدن به سمت دیگری حرکت میکند، نیروهای برشی ایجاد شده و به بافتهای زیرین آسیب میرسانند.
عوامل خطر زخم بستر
- بیحرکتی: بیمارانی که به دلیل بیماری یا جراحی برای مدت طولانی بیحرکت هستند، بیشتر در معرض خطر زخم بستر قرار دارند.
- بیماریهای مزمن: بیماریهایی مانند دیابت، بیماریهای عروقی و نارسایی قلبی میتوانند جریان خون به بافتها را کاهش دهند و خطر زخم بستر را افزایش دهند.
- سن بالا: افراد مسن به دلیل کاهش قابلیت ارتجاعی پوست و کاهش جریان خون بیشتر در معرض خطر زخم بستر قرار دارند.
- تغذیه نامناسب: کمبود پروتئین، ویتامینها و مواد معدنی میتواند به ضعیف شدن بافتها و افزایش خطر زخم بستر منجر شود.
پیشگیری از زخم بستر
- تغییر مکرر وضعیت بیمار: تغییر وضعیت بیمار هر دو ساعت یکبار میتواند از فشار مداوم بر نواحی خاص جلوگیری کند.
- استفاده از تشکها و بالشهای مناسب: استفاده از تشکها و بالشهای فشار کاهشدهنده میتواند به توزیع یکنواخت فشار کمک کرده و خطر زخم بستر را کاهش دهد.
- مراقبتهای پوستی: پوست بیماران باید به دقت بررسی شده و تمیز و خشک نگه داشته شود. استفاده از مرطوبکنندهها و کرمهای محافظ میتواند از آسیب پوست جلوگیری کند.
- تغذیه مناسب: اطمینان از مصرف کافی پروتئین، ویتامینها و مواد معدنی میتواند به حفظ سلامت پوست و بافتها کمک کند.
- آموزش و آگاهیبخشی: آموزش به بیماران و خانوادههای آنها در مورد اهمیت پیشگیری از زخم بستر و روشهای مناسب برای مراقبت از بیمار میتواند نقش مهمی در کاهش وقوع زخم بستر داشته باشد.
درمان زخم بستر
- تمیز کردن زخم: زخم باید به دقت تمیز و از هرگونه آلودگی و باکتری پاک شود. استفاده از محلولهای ضدعفونیکننده و تغییر بانداژهای منظم ضروری است.
- استفاده از بانداژهای مناسب: بانداژهای مخصوص زخم بستر که فشار را کاهش داده و رطوبت را حفظ میکنند، میتوانند به بهبود سریعتر زخم کمک کنند.
- درمانهای موضعی: استفاده از کرمها و ژلهای حاوی عوامل رشد و آنتیبیوتیکهای موضعی میتواند به بهبود زخم کمک کند.
- مدیریت عفونت: در صورت وجود عفونت، تجویز آنتیبیوتیکهای خوراکی یا تزریقی ضروری است.
- جراحی: در موارد شدید که زخم عمیق و عفونی شده است، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بافتهای مرده و ترمیم زخم باشد.
زخم بستر یکی از مشکلات جدی و ناتوانکننده در بیمارانی است که به دلایل مختلف برای مدت طولانی بیحرکت هستند. با این حال، با اتخاذ روشهای پیشگیرانه مناسب، مانند تغییر مکرر وضعیت بیمار، استفاده از تجهیزات مناسب و مراقبتهای پوستی، میتوان از بروز و پیشرفت زخم بستر جلوگیری کرد. درمانهای موثر و به موقع نیز میتوانند به بهبود زخمها و کاهش عوارض جانبی کمک کنند. آموزش و آگاهیبخشی به بیماران و خانوادههای آنها در مورد اهمیت پیشگیری و درمان زخم بستر نقش مهمی در مدیریت این مشکل دارد.
اگر زخم یا جراحتی دارید با کارشناسان ما تماس بگیرید اینستاگرام 09122999273 سروش ایتا واتس آپ