آیا شما هم مانند عده ای از مردم گمان می کنید که درد کشیدن طبیعی است؟!
دقت کرده اید بعضی افراد همیشه از سردرد، زانو درد، کمر درد و ….شکایت می کنند اما هنگامی که به آنها می گوییم چرا درد می کشید، می گویند : خب، طبیعی است!
در حالی که انسان در حالت عادی و طبیعی نباید درد بکشد. و اگر قسمتی از بدن درد دارد یعنی مشکلی وجود دارد! پس به جای گول زدن خود، باید هر چه زودتر و قبل از اینکه دیر شود، به فکر درمان باشیم.
آیا میدانید دردكشيدن عادي نيست ؟
اشتباهی که از قدیم در ذهن خیلی ها جای گرفته و به نظر آن ها درد فقط یک لحظه است و به زودی بهبود میابد
درحالی که ممکن است خیلی زود برای درمان درد دیر شود:
در این باره مصاحبه ای از دکتر هاشمی با روزنامه شرق منتشر شده است که در ادامه میبینید:
شايد خيلي ها ندانند كه همان طور كه تخصص هاي مختلف مثل بيهوشي، پوست، زنان و… وجود دارد، رشته فوق تخصص درد هم در دانشگاه ها تدريس مي شود. خيلي ها درد را جزو جدايي ناپذير بسياري از بيماري ها مي دانند. اما دردكشيدن عادي نيست و بايد آن را كنترل كرد.
حالاچه اين درد حاد باشد و چه در فاز بالاتر مزمن. كلينيك هاي درد كه چندين سال است فعاليت شان را شروع كرده اند بيشتر براي كنترل و درمان دردهاي مزمن به وجود آمده اند. با دكتر هاشمي، استاديار دانشگاه علوم پزشكي دانشگاه شهيد بهشتي، فوق تخصص كنترل و درمان درد. درباره اين كلينيك ها و درد صحبت كرده ايم.
بیشتر بدانید:
با انواع دردهای بدن آشنا شویم
لیزر درمانی ؛روشی عالی برای درمان دردهای بدن
درد عصب سیاتیک+ علائم و راه درمان آن
تاريخچه درد
از قديم درد را به عنوان يكي از واكنش هاي طبيعي بدن مي شناخته اند و حتي بعضي از مكاتب درد را وسيله اي براي ارتقا درجه در نزد خدا و رستگار شدن مي دانسته اند و به همين علت به آن توجهي نكرده اند. سالها گذشت تا كساني به اين مساله توجه كرده اند، اينكه اصلادرد چيست، چه مكانيزمي دارد و جزو عوامل طبيعي است يا نه.
جالب است كه امروزه خيلي ها آن را جزو حواس مي دانند، مثل بينايي، شنوايي و…. امروزه مي دانيم كه هر عامل تحريك كننده اي بيش از يك لمس عادي كه دردناك باشد، يك سري از گيرنده ها را از طريق راه هاي عصبي فعال مي كند و درد را به وجود مي آورد.
تسكين كافي نيست، بايد درمان كرد.
وقتي يك درد ثابت در بدن وجود دارد، بايد ديد و تشخيص داد كه علت اين درد چيست و بعد از آن به دنبال درمان بود.
جالب است بدانيد كه مهم ترين عامل به وجود آورنده دردهاي مزمن پزشكان هستند! يعني پزشكان با عدم كنترل صحيح و بي توجهي به دردهاي حاد است كه سبب ايجاد دردهاي مزمن مي شوند. بايد دانست كه مسكن ها از هر نوعي كه باشند، سبب تسكين مي شوند و نه درمان.
يعني در مسيري مشخص، ارتباط بين عضو و بقيه مسير را قطع مي كند. بنابراين نبايد فراموش كرد كه پيداكردن علت درد بسيار، بسيار مهم است. خصوصا در مورد دردهاي غيرطبيعي كه انتشار پيدا مي كنند و با بي حسي و لختي همراهند. يا دردهاي پيش رونده كه شدت آن افزايش پيدا مي كند و در يك منطقه متمركز مي شود.
سردردهاي همراه با تهوع و استفراغ از ديگر مواردي است كه بايد حتما دنبال علت به وجود آورنده آن رفت و خوردن مسكن به تنهايي، خطرناك است. چون مثل اين است كه يك نفر براي كمك خواستن با ما تماس بگيرد و ما به جاي كمك به او فقط سيم تلفن را بچينيم! البته مواردي هم است كه ما فقط درد را تسكين مي دهيم، چون اين تنها كاري است كه مي توانيم انجام دهيم. مثل مورد بيماران سرطاني.
پس از درمان
درد زمينه بيوسايكولوژيك دارد. يعني هم جسمي است هم روان روي آن تاثير دارد و هم اجتماعي است. براي درمان و تسكين درد ما معتقديم كه سبك زندگي مريض بايد به حد نرمال و زندگي قبلي اش برگردد. اشتهاي سالم، خواب درست و… بعد از تسكين درد ميسر مي شود و به بيمار كمك مي كند كه به روال عادي زندگي برگردد به طوري كه فعاليت اجتماعي مريض قطع نشود.
بیشتر بدانید:
هفت دردی که به هیچ عنوان نباید نسبت به آن بی تفاوت بود
پیشگیری و درمان درد پشت و گردن هنگام کار با کامپیوتر
مراحل درمان
انجمن مطالعات جهاني درد در تعريف درد مي گويد: احساس ناخوشايندي است كه به واسطه يك آسيب واقعي يا بالقوه به وجود مي آيد. براي اندازه گيري شدت آن از مريض خواسته مي شود از صفر تا 10 يعني از بي دردي تا درد مطلق، دردش را شماره بندي كند. قطع عضو يكي از بالاترين درجه دردهاي ممكن است و درد زايمان حدودا عدد 8 يا 9 را كسب مي كند. به طور كلي از صفر تا 10، دردهاي بالاتر از شدت 4، احتياج به درمان دارند.
درماني هاي فيزيكي، مثل استراحت به اندازه و بجا، گرمادرماني، سرمادرماني و بعد از آن روش هايي مثل تجويز داروهايي خوراكي، داروهاي تزريقي و در آخر روش هاي مداخله اي انجام مي شود. مثلابراي ديسك كمر كه يك درد انتشاري است، تجويز اوليه استراحت در حد دو سه روز و نه بيشتر است، چون استراحت بيش از اندازه مضرات خيلي زيادي دارد و سبب آسيب به كمر مي شود.
بعد از آن ديگر درمان فيزيكي مثل آب درماني، قدم زدن در استخر، تكنيك هاي ريلكسيشن، گرمادرماني يا سرمادرماني امتحان مي شوند اگر جواب داد كه همين روش ها ادامه پيدا مي كند اگر نه سراغ پله بعدي يعني تجويز داروهاي خوراكي مي رويم و همين طور مراحل درمان ادامه پيدا مي كند.
درمان هاي مداخله اي
شايد خيلي ها ندانند كه درمان هاي مداخله اي به چه درمان هايي گفته مي شوند. با اين روش مي توان بدون عمل باز جراحي، وارد كمر شد و فشار را از روي آن حذف كرد. بعد از تشخيص مي توان حتي يك عصب به خصوص را با اين روش سوزاند، يا مهره و استخوان شكسته را با روش هايي مثل كاشت سيمان ترميم كرد.
كاشت پمپ هاي درد يكي ديگر از كارهايي است كه مي توان با روش هاي مداخله اي انجام داد. براي بيماراني كه دردهايي دارند كه قابل درمان نيستند و فقط مي توان آنها را كنترل نمود و بايد مورفين به اطراف نخاع شان تزريق شود. كاشت اين پمپ هاي دايم راه حل بسيار مناسبي است.
اين پمپ ها به طور خودكار در زمان معين مقداري از دارو را در بدن پخش مي كنند. اگر اين راه حل هم براي تسكين جواب نداد، احتمال اين وجود دارد كه عصب آسيب ديده قطع شود كه البته حس و حركت مربوط به آن عصب هم از بين مي رود.
مسكن ها و تاثیر آن ها بر روی درد
هر دارويي عارضه خودش را دارد. البته استفاده از مسكن ها در كوتاه مدت چندان خطرناك نيست. بهترين و بدترين مسكن وجود ندارد. اگر كسي مشكل گوارشي داشته باشد، استامينوفن به عنوان مسكن انتخاب خوبي براي او محسوب مي شود. يا براي التهابات دنداني آسپرين، پروفن و ديكلوفناك كه هم مسكن هستند و هم ضدالتهاب، مناسبند.
البته نبايد فراموش كرد كه مصرف اين دست از داروها در بلندمدت، عوارض گوارشي، قلبي، كليوي و خوني خيلي زيادي خواهند داشت. به طور كلي آسپرين و استامينوفن كم خطرترين مسكن ها هستند اما بهتر است قبل از استفاده از هر دارويي اول با پزشك مشورت شود.
تعدادي از داروها هم هستند كه با اينكه به عنوان مسكن از آنها نام نمي بريم، به عنوان داروي كنترل درد از آن استفاده مي كنيم داروهايي مثل داروهاي ضدافسردگي و ضداضطراب يا حتي ضدتشنج.
درد شب نشانه خوبي نيست
بعضي از مريض ها فكر مي كنند كه درد در شب افزايش پيدا مي كند بايد دانست كه براي تشخيص بيماري درد شبانه علامت مهمي محسوب مي شود. درد شبانه يا به خاطر وجود التهاب پديد مي آيد يا يك اشكال مهم ديگري سبب بروز آن مي شود. چون اكثر دردها بر اثر استراحت تخفيف مي يابند. مثلاكسي كه از تنگي كانال نخاع رنج مي برد، بيشترين مشكل را هنگام راه رفتن و تحرك احساس مي كند. هميشه بايد توجه كرد كه درد در چه موقعيتي بيشتر مي شود.
هنگام راه رفتن، نشستن يا درازكشيدن. يكي از سوالات ما از مريض ها وقتي به كلينيك مراجعه مي كنند اين است كه درد كجاي بدن پخش مي شود. يك مساله خيلي مهم ديگر اين است كه چه چيزها و كارهايي درد را كمتر مي كنند و كدام يك شدت درد را افزايش مي دهند.
چگونگی كنترل دردهاي حاد
كلينيك هاي درد كه در اروپا و آمريكا عمر 30 ساله دارند و در ايران قدمت شان به سه چهار سال مي رسد، براي درمان دردهاي مزمن پايه گذاري شده اند. بيماران اين مجموعه ها با مراجعه مستقيم يا از طريق پزشكان متخصص به كلينيك معرفي مي شوند.
كلينيك هاي درد بايد در همه بيمارستان ها وجود داشته باشند. سابقا درد جزو جدايي ناپذير عمل هاي پزشكي بود. تا جايي كه اگر بيماري از درد بعد از عمل شكايت داشت به او گفته مي شد خب عمل كرده اي، بايد درد داشته باشي!
در صورتي كه اين طور نيست. اين دردها روي ترميم زخم ها اثر منفي دارند، روي قلب و عروق، كليه و ريه تاثير مي گذارند و درنتيجه بهبود مريض را با مشكل مواجه مي كنند و باعث تحميل هزينه اضافي به بيمار و بيمارستان مي شوند. اما امروزه اين طور نيست و مي توان اين دردهاي حاد را با استفاده از تجارب متخصصان كلينيك هاي درد كنترل کرد.
كلينيك درد
كلينيك هاي درد كمك بزرگي به مريض هايي است كه دچار دردهاي مزمن هستند. تا قبل از اين، چنين مريض هايي بلاتكليف بودند. چون هر پزشكي به بيماري با تخصص خودش نگاه مي كند.
خيلي از مريض ها نمي دانند كه از چه دكتري بايد شروع كنند. اين كلينيك ها به صورت چندتخصصي اداره مي شوند. يعني به جز متخصص درد، متخصصان رشته هاي ديگر هم در اين مراكز هستند و بيمار را تحت نظر مي گيرند. به همين خاطر بازدهي اين مراكز بسيار بالاست.
دردهاي مزمن به دردهايي مي گويند كه بيش از سه ماه به طول بينجامد و بيشتر شامل دردهاي ارتوپدي، اسكلتي و دردهاي ناحيه صورت و سردردها مي شوند. ميگرن جزو دردهايي است كه اگرچه درمان نمي شود اما مي توان آن را تخفيف داد. مثلااز پنج بار حمله سردرد، آن را به يك بار كاهش داد.
بیشتر بدانید:
درد خیالی(احساس درد در عضو قطع شده!)
درد خیالی(قسمت دوم)
جاي خالي بيمه دیده میشود
متاسفانه بيمه ها خدمات كلينيك هاي درد را پشتيباني نمي كنند. در واقع از چهارچرخ اين ماشين درمان، يك چرخش پنچر است. در كشورهاي اروپايي تمام كلينيك هاي درد تحت پوشش بيمه هستند. اما در ايران باوجود هزينه نسبتا بالاي برخي درمان ها، بيماران نمي توانند از خدمات بيمه در اين خصوص استفاده كنند.
مثلابيماراني كه احتياج به پمپ هاي كاشتني دارند و به شدت از درد رنج مي برند، به چيزي حدود شش ميليون تومان نياز دارند و خيلي ها نمي توانند اين هزينه را بدهند و اين غم انگيز است. مريض مجبور است كه با اين درد زندگي كند ولي چه زندگي اي؟ اين زندگي كيفيت لازم را ندارد و معمولاچنين بيماراني دچار افسردگي مي شوند و اختلالات خواب و اشتها ديگر مشكلاتي است كه گريبان گير چنين بيماراني است.
منبع : spinalpainclinic.com
