جراحی سنگ کلیه

سنگ‌های کلیه یا نفرولیتیازیس، یکی از شایع‌ترین مشکلات اورولوژیکی است که افراد را در سنین مختلف تحت تاثیر قرار می‌دهد. این سنگ‌ها می‌توانند باعث درد شدید، عفونت و مشکلات جدی کلیوی شوند. در صورتی که سنگ‌ها به طور طبیعی از بدن دفع نشوند، جراحی به عنوان یکی از گزینه‌های درمانی مطرح می‌شود. این مقاله به بررسی جامع جراحی سنگ کلیه، روش‌های مختلف جراحی، مزایا و معایب هر روش، و مراقبت‌های پس از جراحی می‌پردازد.

سنگ‌های کلیه

سنگ‌های کلیه، تجمعات سختی از مواد معدنی و نمک‌هایی هستند که در کلیه‌ها تشکیل می‌شوند. این سنگ‌ها می‌توانند اندازه‌ها و ترکیبات مختلفی داشته باشند. عوامل متعددی مانند مصرف ناکافی آب، رژیم غذایی نامناسب، و برخی بیماری‌ها می‌توانند منجر به تشکیل سنگ‌های کلیه شوند.

روش‌های جراحی سنگ کلیه

1. یورتروسکوپی (Ureteroscopy):
   • تعریف: این روش شامل وارد کردن یک دستگاه نازک و بلند به نام یورتروسکوپ از طریق مجرای ادرار و مثانه به حالب و کلیه است.
   • کاربرد: بیشتر برای سنگ‌های کوچک و متوسط در حالب و کلیه استفاده می‌شود.
   • مزایا: حداقل تهاجم، زمان بهبودی کوتاه‌تر، و بدون نیاز به برش بزرگ.
   • معایب: ممکن است برای سنگ‌های بزرگ یا پیچیده مناسب نباشد.
2. سنگ‌شکنی با امواج شوک خارج بدنی (Extracorporeal Shock Wave Lithotripsy – ESWL):
   • تعریف: در این روش، از امواج شوک خارجی برای شکستن سنگ‌های کلیه به قطعات کوچکتر استفاده می‌شود که می‌توانند از طریق ادرار دفع شوند.
   • کاربرد: مناسب برای سنگ‌های کوچک تا متوسط در کلیه‌ها و حالب.
   • مزایا: غیرتهاجمی، بدون نیاز به برش.
   • معایب: ممکن است برای سنگ‌های بزرگ یا سخت ناکافی باشد و نیاز به جلسات متعدد داشته باشد.
3. نفرولیتوتومی از طریق پوست (Percutaneous Nephrolithotomy – PCNL):
   • تعریف: در این روش، یک برش کوچک در پشت بیمار ایجاد می‌شود و یک ابزار نازک به کلیه وارد می‌شود تا سنگ‌ها را خارج کند.
   • کاربرد: برای سنگ‌های بزرگ یا پیچیده که با روش‌های دیگر قابل درمان نیستند.
   • مزایا: موثر برای سنگ‌های بزرگ و سخت.
   • معایب: تهاجمی‌تر از روش‌های دیگر، نیاز به بستری شدن در بیمارستان.
4. جراحی باز (Open Surgery):
   • تعریف: یک روش جراحی که شامل ایجاد یک برش بزرگ برای دسترسی به کلیه و برداشتن سنگ‌ها است.
   • کاربرد: برای سنگ‌های بسیار بزرگ یا در مواردی که سایر روش‌ها ناکافی هستند.
   • مزایا: موثر برای سنگ‌های بسیار بزرگ و پیچیده.
   • معایب: بسیار تهاجمی، زمان بهبودی طولانی‌تر و خطر عوارض بیشتر.

دلایل انجام جراحی سنگ کلیه

1. سنگ‌های بزرگ و پیچیده: زمانی که سنگ‌ها بسیار بزرگ هستند یا در موقعیتی قرار دارند که دفع طبیعی امکان‌پذیر نیست.
2. درد شدید و مداوم: سنگ‌هایی که باعث درد شدید و مداوم می‌شوند و با درمان‌های دیگر قابل کنترل نیستند.
3. عفونت‌های مکرر: سنگ‌هایی که منجر به عفونت‌های مکرر کلیه یا ادراری می‌شوند.
4. انسداد ادراری: سنگ‌هایی که باعث انسداد مجاری ادراری و مشکلات شدید کلیوی می‌شوند.

فرآیند جراحی

1. آمادگی پیش از جراحی:
   • مشاوره پزشکی: شامل بررسی تاریخچه پزشکی، انجام آزمایشات خون و تصویربرداری.
   • آمادگی بیمار: شامل قطع مصرف برخی داروها، رعایت رژیم غذایی خاص و آماده‌سازی روانی.
2. روش‌های جراحی:
   • بیهوشی: بیمار تحت بیهوشی عمومی یا موضعی قرار می‌گیرد.
   • اجرای جراحی: بسته به نوع جراحی، روش‌های مختلفی به کار گرفته می‌شود.
   • بستن برش‌ها: پس از برداشتن سنگ‌ها، برش‌ها بسته شده و بیمار به بخش بهبودی منتقل می‌شود.

مراقبت‌های پس از جراحی

1. مراقبت‌های بیمارستانی:
   • پایش وضعیت حیاتی: پایش علائم حیاتی، کنترل درد و پیشگیری از عفونت.
   • تغذیه و فعالیت: شروع با مایعات و غذای نرم، و به تدریج افزایش فعالیت‌های روزانه.
2. مراقبت‌های خانگی:
   • داروها: مصرف داروهای تجویز شده برای کنترل درد و پیشگیری از عفونت.
   • فعالیت بدنی: پرهیز از فعالیت‌های سنگین و افزایش تدریجی فعالیت‌ها.
   • رژیم غذایی: مصرف مایعات کافی و رژیم غذایی سالم.
3. پیگیری‌های پزشکی:
   • مراجعات دوره‌ای: مراجعه منظم به پزشک و انجام آزمایشات لازم.
   • تصویربرداری و آزمایشات: برای بررسی عملکرد کلیه و اطمینان از عدم وجود سنگ‌های جدید.

پیامدها و عوارض بالقوه

1. عوارض کوتاه‌مدت: شامل عفونت، خونریزی، درد و مشکلات مربوط به بهبودی زخم.
2. عوارض بلندمدت: شامل کاهش عملکرد کلیه، ایجاد سنگ‌های جدید و نیاز به جراحی‌های بعدی.
3. پیامدهای روانی: برخی بیماران ممکن است پس از جراحی با مشکلات روانی مانند اضطراب مواجه شوند که نیاز به حمایت روانی دارد.

نتیجه‌گیری

جراحی سنگ کلیه یکی از روش‌های اصلی درمانی برای سنگ‌هایی است که به طور طبیعی دفع نمی‌شوند. انتخاب روش مناسب جراحی بستگی به نوع، اندازه و محل سنگ‌ها دارد. هر یک از روش‌های جراحی مزایا و معایب خاص خود را دارند و باید با توجه به شرایط بیمار و مشاوره پزشک انتخاب شوند. مراقبت‌های پس از جراحی و پیگیری‌های منظم نیز برای بهبود کامل بیمار و جلوگیری از عوارض احتمالی بسیار حائز اهمیت است. با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژیکی در زمینه جراحی، روش‌های کمتر تهاجمی مانند یورتروسکوپی و PCNL باعث کاهش زمان بهبودی و عوارض پس از جراحی شده‌اند. همکاری نزدیک بیمار با تیم پزشکی و پیروی از توصیه‌های پزشکی می‌تواند به نتایج بهتری منجر شود و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد.

اگر زخم یا جراحتی دارید با کارشناسان ما تماس بگیرید  اینستاگرام    09122999273 سروش  ایتا  واتس آپ